با توجه به پرکاربرد بودن آهن و فولاد در سازههای مختلف، یکی از دغدغههای افراد، زنگ زدن این مصالح ساختمانی است، به همین دلیل یکی از روشهایی که برای جلوگیری از زنگ زدن سازههای آهنی و فولادی استفاده میشود گالوانیزه کردن میباشد. در این نوشتار از مجله آهن ملت به بررسی کامل انواع ورق گالوانیزه میپردازیم.
روش گالوانیزه کردن به چه صورتی انجام می شود؟
گالوانیزه کردن یا گالوانیزاسیون، فرایندی است که با استفاده از عملیات الکتروشیمیایی انجام میشود. در این فرآیند، ورق فولادی که با روش نورد سرد تولید شده است، به عنوان کاتد در یک محلول الکترولیتی قرار میگیرد. سپس فلز روی(Zn) به عنوان آند در محلول الکترولیتی قرار میگیرد و با استفاده از جریان الکتریکی، یونهای فلز روی به صورت الکترودهای منفی به سمت ورق فولادی حرکت میکنند و به صورت یک لایه نازک روی آن را پوشانده میشوند. فلز روی به دلیل مقاومت بالا در برابر اکسایش، کاربرد زیادی در گالوانیزه کردن دارد.
هدف اصلی از گالوانیزاسیون، افزایش مقاومت ورق فولادی در برابر خوردگی و اکسیداسیون است. لایه روی به عنوان یک لایه محافظ به ورق فولادی اضافه شده و از تماس مستقیم با هوا و رطوبت جلوگیری میکند. این لایه محافظ همچنین میتواند در مقابل عوامل شیمیایی مقاومت کرده و از زنگ زدگی و خوردگی ورق فولادی جلوگیری کند. لازم به ذکر است قیمت ورق گالوانیزه با توجه به ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آن تعیین و به مشتریان اعلام می شود. بنابراین آگاهی با مشخصات ورق گالوانیزه می تواند به شما در انتخاب محصولی مناسب کمک کند.
در قسمت بعدی از مبحث انواع ورق گالوانیزه به بررسی ابعاد آن میپردازیم.
ابعاد ورق گالوانیزه و بررسی جزییات آن
همانطور که میدانید ورق گالوانیزه کاربردهای متنوعی دارد و به همین دلیل با توجه به کاربرد آن، در ابعاد مختلفی هم تولید میشود، از کاربردهای این ورق میتوان به صنایع پتروشیمی، کشتی سازی و ساختمانسازی اشاره کرد، با توجه به نیاز مصرفکننده میتوان ورق گالوانیزه را به ابعاد مختلفی برش داد.
طول و عرض در رول های ورق گالوانیزه به چه صورتی است؟
در بازار، ورقهای گالوانیزه معمولاً با عرضهای استاندارد 1000 و 1250 میلیمتر تولید میشوند. برای محاسبه طول ورق گالوانیزه، میتوان از فرمول زیر استفاده کرد:
طول ورق گالوانیزه مساوی ایست با حاصلضرب عرض ورق × ضخامت ورق × چگالی ورق تقسیم بر وزن ورق گالوانیزه
واحدهای هر یک از پارامترهای مذکور در پاراگراف بالا
وزن ورق گالوانیزه به کیلوگرم، عرض ورق به میلیمتر، ضخامت ورق به میلیمتر و چگالی ورق به گرم بر سانتیمتر مکعب است.
نحوه محاسبه ضخامت ورق گالوانیزه
ضخامت انواع ورق گالوانیزه میتواند بین 0.14 تا 6 میلیمتر متغیر باشد. این ضخامتها بسته به نیاز و کاربرد مورد استفاده، تولید میشوند.
برای مثال، ورقهای گالوانیزه با ضخامت بالا میتوانند برای ساخت سازههای سنگین مورد استفاده قرار گیرند، در حالی که ورقهای گالوانیزه با ضخامت کمتر برای کاربردهای سبکتر مانند ساختمانسازی سبک، تولید قطعات خودرو و صنایع الکترونیک استفاده میشوند.
همچنین، در صنایع خاصی مانند صنایع نفت و گاز، از ورقهای گالوانیزه با ضخامت بالا برای مقاومت در برابر خوردگی و حفاظت در برابر عوامل محیطی استفاده میشود.
پس به طور کلی، ضخامت انواع ورق گالوانیزه بسته به نیاز و کاربرد مورد استفاده متغیر است و میتواند در محدودههای 0.14 تا 6 میلیمتر قرار بگیرد.
بررسی کلی ورق گالوانیزه از وجه های مختلف
انواع ورق گالوانیزه بر اساس مولفههای متفاوتی به دستهبندیهای مختلف تقسیم میشود که در ادامه به صورت مفصل به هر کدام از این موارد میپردازیم.
انواع ورق گالوانیزه از لحاظ فرم ظاهری به چه صورتی تقسیم بندی می شود؟
در این قسمت از نوشتار انواع ورق گالوانیزه باید با اصطلاحی به نام گل (Spangle) آشنا شویم، در فرایند گالوانیزه کردن، هنگامی که ورق فولادی در حوضچه روی قرار میگیرد ناخالصیهایی مانند سرب وجود دارد که باعث به وجود آمدن اشکان نامتقارنی به روی ورق میشود که به آن گل میگویند، هر چند که بهتر است این ناخالصیها از حوضچه تخلیه شود.
با توجه به ابعاد گل، ورقهای گالوانیزه به سه نوع گل درشت، گل ریز و بدون گل تقسیم خواهد شد.
ورق های گالوانیزه در چه انواعی پوشش دهی می شوند؟
در این تقسیمبندی، ورق گالوانیزه در دو نوع به بازار عرضه میشود:
- گالوانیزاسیون ورق گرم: در این روش ورق فولادی به صورت کامل درون حوض روی قرار میگیرد و یا به عبارتی ماده روی تمام ورق فولادی را میپوشاند. همچنین مهم است که قبل از استفاده از این روش، ورق فولادی را به صورت کامل از ناخالصیها پاکسازی کرده تا عمل گالوانیزاسیون، به صورت کاملا حرفهای انجام شود، به این روش گالوانیزاسیون ورق گرم میگویند.
- گالوانیزاسیون ورق سرد: در این مورد، روش کر کاملا متفاوت است، برای گالوانیزاسیون، از محلول الکترولیت به روش آبکاری استفاده شده و ضخامت به دست آمده کاملا قابل کنترل است.
ضخامت های مختلف در انواع ورق گالوانیزه
در واقع، کوتینگ ورق گالوانیزه نشان دهنده ضخامت لایه فلز روی است که روی سطح ورق قرار میگیرد و به عنوان یک محافظ عمل میکند.
کوتینگ ورق بر حسب وزن فلز روی در هر متر مربع از سطح ورق بیان میشود. مقادیر کوتینگ معمولاً بین 80 تا 150 گرم بر متر مربع در ایران استفاده میشود. اما در انواع ورق گالوانیزه، ممکن است مقادیر دیگری نیز وجود داشته باشد.
به عنوان مثال، ورق گالوانیزه با کوتینگ 100 به معنای این است که در هر متر مربع از سطح ورق، 100 گرم فلز روی وجود دارد. همچنین، ورقهای گالوانیزه با کوتینگ 180، 300 و 375 نیز در بازار وجود دارد.
در تولید و استفاده از انواع ورق گالوانیزه، انتخاب ضخامت مناسب و کوتینگ ورق بستگی به نیازهای مشتری و کاربردهای خاص دارد. عواملی مانند محیط کاربرد، مقاومت به خوردگی و استحکام مکانیکی میتوانند در انتخاب مناسب ورق گالوانیزه تاثیرگذار باشند.
بررسی ویژگی های ورق گالوانیزه رنگی
در واقع، ورقهای گالوانیزه رنگی، پس از تولید و قبل از فرمدهی به آنها، با یک لایه از رنگ الکترواستاتیک پوشانده میشوند. این رنگ الکترواستاتیک به ورق گالوانیزه مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و جذابیت بیشتری میشود.
لایه رنگ الکترواستاتیک که روی ورق گالوانیزه اعمال میشود، از جنس پلیاستر، پلیاورتان و یا پلیوینیلیدن فلوئورید (PVDF) است.
ورقهای گالوانیزه رنگی در انواع رنگها و رنگبندیها موجود هستند. این ورقها در بسیاری از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرند، مانند ساختمانها، سقف خانهها، نمای ساختمانها، درب و پنجرهها، پوشش ساختمانهای صنعتی و تجاری، وسایل تبلیغاتی.
مزیت استفاده از ورقهای گالوانیزه رنگی این است که علاوه بر مقاومت به خوردگی و زیبایی ظاهری، قابلیت انطباق با طرحها و رنگهای مختلف را نیز دارند. این ورقها میتوانند به صورت سفارشی در ابعاد و رنگهای دلخواه تولید شوند و بهراحتی با سایر اجزای ساختمان تطبیق داده شوند.
ورق های گالوانیزه در چه جنس هایی تولید و روانه بازار می شوند؟
در یکی دیگر از تقسیمبندیهای ورق گالوانیزه، میتوان این ورق را از لحاظ جنس به آهنی و فولادی تقسیم کرد، هرچند که اکثر این ورقها از جنس فولاد هستند که آلیاژی از کربن و آهن است. با توجه به انعطاف پذیری بالای فولاد در برش و جوشکاری، از این قطعه استفاده بیشتری میشود.
فرمینگ در ورق های گالوانیزه به چه صورتی انجام می شود؟
همانطور که در ابتدای نوشتار انواع ورق گالوانیزه اشاره کردیم این ورقها در صنایع مختلفی استفاده میشوند و به همین دلیل باید در فرم و حالتهای مختلفی تولید شوند که در ادامه به انواع فرمینگ این ورقها اشاره میکنیم.
ورق عرشه گام 65
ورق عرشه گام 65 در ساختمانها و برجها استفاده میشود. این نوع ورقها، گالوانیزه شدن و به هم متصل هستند و به همین دلیل باعث سبکسازی ساختمان میشود.
این نوع ورق عرشه برای ساختمانها و برجها با تعداد طبقات بالا ایدهآل است، زیرا با مقاومت بالا و قدرت پشتیبانی مناسب، میتواند وزن ساختمان و بارهای سنگین را به خوبی تحمل کند.
علاوه بر این، ورق عرشه گام 65 برای فضاهایی مانند راهپلهها نیز مناسب است، زیرا راهپلهها معمولاً بار کمتری را تحمل میکنند و وزن سبکتری دارند. با استفاده از ورق عرشه گام 65 در راهپلهها، میتوان به طراحی زیبا و مناسب برای این فضاها دست یافت.
ورق عرشه گام 75
ورق عرشه گام 75 یک نوع ورق عرشه فولادی با مقاومت بالا است که در مقابل نمونه قبلی، یعنی ورق عرشه گام 65، مقاومت بیشتری دارد. این ورق عمدتاً برای سقفهای اصلی ساختمانها استفاده میشود که باید بارهای سنگینتری را تحمل کنند.
مقاومت بالای ورق عرشه گام 75 به منزله این است که میتواند بارهای سنگینتری را به خوبی تحمل کند. این ویژگی آن را برای ساختمانها و برجها با سقفهای اصلی مناسب میسازد که نیاز به تحمل بارهای بیشتری دارند، مانند ساختمانهای با تعداد طبقات بالا یا ساختمانهایی که بارهای سنگینی را میتواند در بر بگیرد.
در عین حال، استفاده از ورق عرشه گام 75 نیز هزینه بتن بیشتری نسبت به نمونه قبلی، یعنی ورق عرشه گام 65، دارد.
طرح ذوزنقه ورق گالوانیزه
طرح ذوزنقه یک نوع طرح است که بر روی انواع ورق گالوانیزه تولید میشود. این ورقهای گالوانیزه با طرح ذوزنقه به عنوان پوشش سقف و نما در ساختمانهای مسکونی و ساختمانهای تجاری استفاده میشوند.
استفاده از ورقهای گالوانیزه با فرمینگ ذوزنقه در ساختمانها به دلیل ویژگیهای بسیار زیاد این طرح است. این ورقها به دلیل طرح ذوزنقهای که دارند، قابلیت ایجاد جذابیت و زیبایی خاصی در نما و سقف ساختمان را دارند. همچنین، طرح ذوزنقه باعث ایجاد سطحی با استحکام و مقاومت بالا در ورق گالوانیزه میشود.
روش های تولید انواع ورق گالوانیزه
برای فرم دادن به ورقهای گالوانیزه و سایر انواع ورق فولادی، میتوان از روشهای متنوعی استفاده کرد. در ادامه، به چهار روش هیدرولیکی متداول برای فرم دادن این ورقها اشاره میکنیم:
روشهای هیدرولیکی پنلی
در این روش، ورق گالوانیزه یا ورق فولادی روی یک قالب پنلی قرار میگیرد و با استفاده از نیروی هیدرولیک، شکل داده میشود. این روش برای فرم دادن ورقهای تکلایه مناسب است.
روشهای هیدرولیکی بالشی
در این روش، ورق گالوانیزه روی یک بالش قرار میگیرد و با استفاده از نیروی هیدرولیک، شکل داده میشود. این روش برای فرم دادن ورقهای چند لایه و با پوششهای مختلف مناسب است.
روشهای هیدرولیکی با فشار زیاد
در این روش، این نوع ورقها روی یک قالب قرار میگیرد و با استفاده از نیروی هیدرولیک با فشار بالا، به طرح مورد نظر تبدیل میشود. این روش برای فرم دادن ورقهای با ضخامت بالا و با شکلهای پیچیده استفاده میشود.
روشهای هیدرولیکی با فشار کم
در این روش، ورق گالوانیزه روی یک قالب قرار میگیرد و با استفاده از نیروی هیدرولیک با فشار کم، تغییر حالت میشود.
راهنمای خرید انواع ورق گالوانیزه
برای اینکه یک خرید مطمئن و بدون دغدغه را انجام دهید توجه به نکات زیر بسیار مهم است:
قبل از خرید ورق گالوانیزه باید ویژگیهای محیطی که قصد استفاده از این ورق را دارید بررسی کنید، به عنوان مثال اگر این ورق را برای استفاده در محیط خشن و شیمیایی خریداری میکنید باید به ضخامت پوشش روی توجه داشته باشید.
کارخانههای ایرانی انواع ورق گالوانیزه را با پوشش روی 80 تا 150 میکرون تولید میکنند و در ورقهای وارداتی این میزان بین 160 تا 270 گرم است.
همانطور که اشاره کردیم این ورقها در اشکال مختلفی مانند بدون گل، گل ریز و گل درشت تولید میشوند که در هنگام خرید انواع ورق گالوانیزه باید به آن توجه داشت.
کارخانههای مختلفی در ایران، ورقهای باکیفیتی را تولید میکنند که میتوان به ورق گالوانیزه شهرکرد، ورق گالوانیزه فولاد مبارکه و عفت الماس اشاره کرد.
کلام پایانی
در این نوشتار از انواع ورق گالوانیزه تلاش کردیم تا اطلاعات جامع و کاملی درباره این ورقهای پرکاربرد در اختیار شما قرار دهیم، همچنین شما میتوانید برای خرید این ورقها و همینطور دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره قبل از خرید، با کارشناسان آهن ملت در تماس باشید، اگر به ورقهای با کیفیت و استاندارد نیاز دارید شرکت آهن ملت بهترین گزینه برای خرید مطمئن شما است.
سوالات متداول
برای محیطهای خشن از چه نوع ورقهایی باید استفاده کرد؟
حتما باید به این موضوع توجه داشته باشید که هرچقدر محیط استفاده شما با رطوبت و مواد شیمیایی ارتباط بیشتری داشته باشد باید از ورق گالوانیزه با ضخامت بیشتری استفاده کنید.
بهترین روش خرید انواع ورق گالوانیزه چیست؟
شما میتوانید از روشهای مختلفی مانند خرید مستقیم از کارخانه، خرید از بورس کالا و شرکت بازرگانی اقدام به خرید کنید ولی بهترین روش، خرید از بنگاه و شرکتهای بازرگانی میباشد.
شرکت آهن ملت چه ورقهایی را عرضه میکند؟
شرکت ما علاوه بر فروش انواع ورق گالوانیزه باکیفیت، انواع ورقهای گرم، سرد، ورق آلومینیوم، ورق استنلس استیل، ورق مسی و ورق برنجی را عرضه میکند.
[…] و آلومینیوم هم تقویت خاصیت ضد زنگ زدگی استفاده شود. انواع ورق گالوانیزه دارای ضخامتهای مختلفی است ولی به طور کلی از ضخامت 0.3 […]